七十二泉之說，源于《齊乘》一書所記載的金代《名泉碑》，所謂趵突泉、五龍泉、百脈泉、豆芽泉、 金線泉、皇華泉、柳絮泉、臥牛泉、東高泉、漱玉泉、無憂泉、石灣泉、酒泉、湛露泉、滿井泉、北煮糠泉、散水泉、溪亭泉、濯纓泉、灰泉、知魚泉、朱砂泉、劉氏泉、云棲泉、登州泉、望水泉、洗缽泉、淺井泉、馬跑泉、舜井泉、珍珠泉、香泉、鑒泉、杜康泉、金虎泉、黑虎泉、東蜜脂泉、西密脂泉、孝感泉、玉環(huán)泉、羅姑泉、混沙泉、灰池泉、南珍珠泉、芙蓉泉、滴水泉、灰灣泉、懸清泉、雙桃泉、溫泉、汝泉、龍門泉、染池泉、懸泉、都泉、柳泉、車前泉、煮糠泉、爐泉、白虎泉、甘露泉、林汲泉、白泉、金沙泉、白龍泉、花泉、獨孤泉、醴泉、漿水泉、南煮糠泉、苦苣泉、熨斗泉、鹿泉泉、龍居泉，總七十二泉。